Primavera |
Havana'daki ilk günümüzde, akşam üzeri, Malecon bulvarında bulunan Cafe (Pablo)Neruda'da Osmaniye Fıstığı ile bir mohito attıktan sonra, çevreyi keşfe çıkıyoruz. Biraz yürüdükten sonra Kübalı heykeltraş Rafael Miranda San Juan'ın "Primavera" adlı heykeliyle karşılaşıyoruz. Tam da sanatçısının istediği biçimde.. Yani, yoldan geçip giden birileri olarak ona rastlıyoruz... Çünkü; sanatçı, heykelini, yoldan geçip gidenler ona rastlasın; ve insanların belleğinde değerli bir yer etsin diye Havana'nın tam kalbine koymak istemiş...Galiano caddesinin Havana'nın nabzının attığı Malecon bulvarını kestiği yerde bulunan heykel, yüzü denize dönük bir "Habanera" (Havana'lı Kadın, Havana'da yaşayan kadın). Sanatçıtya göre yüz, insan ruhunun aynası; cinsler arasındaki çeşitliliğin ifadesidir.. Özel olarak Kadın yüzü olması ise, kadının, doğurganlığı, yaratıcılığı ve yenileyici enerjisi bakımından, hayatla özdeşlik kurabilmesidir. Yani; Hayat, erkeğe nazaran, kadınla ve kadında daha iyi temsil edilir; ve hayat bulur.. "Hayat, dişidir" demek gibi bir şey bu.. Bu dünyada, güzelliklerden, insanlarla yüzyüze gelmelerden ve kültürler arası etkileşimlerden kaçınamayız; bundan sakınmak mümkün değil. Bu gün küreselleşme dediğimiz şey de bu zaten. "Burada" ve "orada" varsak, karşılaşmak, etkileşmek; küreselleşmek kaçınılmazdır..
Heykelin altındaki açıklayıcı yazıdan anladığım şeyler bunlar.. Ama, Rafael'e bir diyeceğim var: Küreselleşme dediğin şey öyle durduk yerde kendi kendine olmuyor ki; dünyayı küreselleştiren, küresel hale getiren güçler var. Kıyasıya sınıf mücadelesinin cereyan ettiği ekonomik-siyasal bir "küresel-dünya"da yaşadığımızı unutmayalım. Yani, genişletimiş meta üretiminin istikrarı ve zaferi uğruna küreselleştirilen bir dünyada.. Yaşadığımız küresel dünyanın bir sınıfsal içeriği var; bir sanatçı olarak bunun farkında olmamız gerekmez mi?.. Heykeltraşımız bu konuda da bir şeyler söylemiş olsaydı iyi olurdu. Neyse; biz gene de, Primavera'yı 2015'de Havana'lılara bağışlamış olan Rafael Miranda San Juan'ı saygıyla analım... Meraklısı için: http://www.artsanjuan.com
Ama, Heykeltraş Rafeal Miranda'nın estetik Havana'sından başka, bir Havana daha var: Restorasyon ve onarım bekleyen harkut, harabe yapıların Havanası... Unesco, Havana'yı, "kültürel mirasları koruma" kapsamına almış ama, sosyalist Küba yönetiminin toplumsal ihtiyaç öncelikleri başka. Sosyalist yönetime göre öncelikli olarak kurtarılması ve güzelleştirilmesi gereken binaların hayatı değil; "insan hayatı". Fidel Kastro'nun "bu bir savaş" dediği 50 yılı aşkındır süren Amerikan emperyalizminin "abluka ve ambargosu"nun Küba'ya maliyeti nerdeyse 100 milyar dolar. Dolayısıyla Küba, yıllarca, emperyalizme muhtaç olmadan halkın en temel ihtiyaçlarını karşılamak; ve "sosyalist geleceği" kurmak için boğuşup durmuş. Ve haliyle bu binaların onarımına ve restorasyonuna pek sıra gelmemiş. Ama Küba turizme açıldıktan sonra bu konuda bir ilerleme olmuş. Biz de, gezi sırasında, çok sayıda restorasyon örnekleriyle karşılaştık. Özellikle, Eski Havana denilen sömürgecilik Havana'sında. Gezintimize rock müzikle geleneksel Küba müziğini karıştıran Cuban Cowboys ile biraz ara verelim, bakalım beğenecek misiniz . El Danzon de Noventa Millas: https://youtu.be/s9ZOZ5KIwiw
Heykelin altındaki açıklayıcı yazıdan anladığım şeyler bunlar.. Ama, Rafael'e bir diyeceğim var: Küreselleşme dediğin şey öyle durduk yerde kendi kendine olmuyor ki; dünyayı küreselleştiren, küresel hale getiren güçler var. Kıyasıya sınıf mücadelesinin cereyan ettiği ekonomik-siyasal bir "küresel-dünya"da yaşadığımızı unutmayalım. Yani, genişletimiş meta üretiminin istikrarı ve zaferi uğruna küreselleştirilen bir dünyada.. Yaşadığımız küresel dünyanın bir sınıfsal içeriği var; bir sanatçı olarak bunun farkında olmamız gerekmez mi?.. Heykeltraşımız bu konuda da bir şeyler söylemiş olsaydı iyi olurdu. Neyse; biz gene de, Primavera'yı 2015'de Havana'lılara bağışlamış olan Rafael Miranda San Juan'ı saygıyla analım... Meraklısı için: http://www.artsanjuan.com
Ama, Heykeltraş Rafeal Miranda'nın estetik Havana'sından başka, bir Havana daha var: Restorasyon ve onarım bekleyen harkut, harabe yapıların Havanası... Unesco, Havana'yı, "kültürel mirasları koruma" kapsamına almış ama, sosyalist Küba yönetiminin toplumsal ihtiyaç öncelikleri başka. Sosyalist yönetime göre öncelikli olarak kurtarılması ve güzelleştirilmesi gereken binaların hayatı değil; "insan hayatı". Fidel Kastro'nun "bu bir savaş" dediği 50 yılı aşkındır süren Amerikan emperyalizminin "abluka ve ambargosu"nun Küba'ya maliyeti nerdeyse 100 milyar dolar. Dolayısıyla Küba, yıllarca, emperyalizme muhtaç olmadan halkın en temel ihtiyaçlarını karşılamak; ve "sosyalist geleceği" kurmak için boğuşup durmuş. Ve haliyle bu binaların onarımına ve restorasyonuna pek sıra gelmemiş. Ama Küba turizme açıldıktan sonra bu konuda bir ilerleme olmuş. Biz de, gezi sırasında, çok sayıda restorasyon örnekleriyle karşılaştık. Özellikle, Eski Havana denilen sömürgecilik Havana'sında. Gezintimize rock müzikle geleneksel Küba müziğini karıştıran Cuban Cowboys ile biraz ara verelim, bakalım beğenecek misiniz . El Danzon de Noventa Millas: https://youtu.be/s9ZOZ5KIwiw
Bu arada yolumuzun üstünde sokak müzisyenlerine rastladık, doğaçlama söylüyorlardı. Enstrümanları çok ilginç değil mi? Manda dişi mi onlar? Bir başka ilginç nokta da müzisyenler şarkı sözleri arasında Atatürk, Deniz Gezmiş, Nazım Hikmet.. isimlerini serpiştirerek şarkılarını söylüyorlardı; bizim Türk olduğumuzu birileri söylemiş galiba. Otomobildeki gülümseyen adam da Ernest Hemingway'in dublörüymüş.
Trovadores |
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder